เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ ต้นสาวน้อยประแป้ง
อีกหนึ่งกิจกรรมที่ผู้คนนิยมทำกันในช่วงนี้ก็คงจะหนีไม่พ้นเทรนด์ของการปลูกต้นไม้ ไม่ว่าจะเป็นปลูกไม้ดอกไม้ประดับต่างๆ แต่ถ้าพูดถึงเทรนด์พรรณไม้ที่กำลังฮอตฮิตในปีนี้แล้วล่ะก็คงหนีไม่พ้น ต้นไม้ฟอกอากาศ รวมถึงต้นไม้ใบชนิดต่างๆ และวันนี้พรเกษมคลินิกจะพาทุกคนมาทำความรู้จักกับต้นสาวน้อยประแป้ง ที่มีทั้งข้อดีและข้อควรระวังที่หลายคนยังไม่ทราบกันค่ะ
ต้นสาวน้อยประแป้งเป็นพันธุ์ไม้ที่นิยมมาปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะเลี้ยงง่าย ทนต่อสภาพอากาศ, มีลวดลายสวยงาม และคุณสมบัติที่สามารถดูดสารพิษได้มากชนิดหนึ่ง ต้นสาวน้อยประแป้งจึงเป็นไม้ประดับที่ช่วยฟอกอากาศได้เป็นอย่างดี แต่ถ้าหากพลั้งไปจับ ขยำ หรือ เผลอตัวเคี้ยว (ซึ่งมักจะไม่เกิดกับผู้ใหญ่ แต่อาจจะเกิดกับเด็ก หรือสัตว์เลี้ยง) อาจเกิดอันตรายได้
ข้อควรระวังของต้นสาวน้อยประแป้ง
ต้นสาวน้อยประแป้งนั้นในใบ ลำต้น และน้ำยาง มีผลึกแคลเซียมออกซาเลทที่เป็นรูปเข็มซึ่งสามารถทิ่มแทง ระคายเคืองกับเนื้อเยื่อที่สัมผัส ไม่ว่าจะเป็นผิวหนัง ปาก คอ และทางเดินอาหาร นอกจากผลึกแคลเซียมออกซาเลทแล้ว ยังมีสารจำพวกโปรตีน (Protoanemomine) และเอนไซม์ที่สามารถย่อยโปรตีน (Dumbbain) ที่จะทำให้เนื้อเยื่อที่สัมผัสเกิดอาการต่างๆ หลังจากได้รับเข้าไปดังนี้
- หากสัมผัสน้ำยางทางผิวหนัง จะทำให้เกิดอาการบวมพอง เป็นตุ่มใส, ผื่นแดง และเกิดอาการคันเป็นอย่างมาก
- หากรับประทานเข้าไป จะทำให้ระคายเคืองทางเดินอาหาร รู้สึกปวดร้อน ทั้งในปาก ลิ้น กระพุ้งแก้ม ลำคอ และระบบทางเดินอาหาร จนปวดท้อง และเกิดอาการบวมพองเป็นตุ่มน้ำใสๆ ทำให้กลืนน้ำลายและอาหารลำบาก
วิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น
- หากสัมผัสทางผิวหนัง ให้รีบล้างออกด้วยน้ำสะอาด ร่วมกับสบู่ หรือน้ำยาทำความสะอาดทันที หากระคายเคืองที่ผิวหนัง หรือปวดแสบปวดร้อน ให้รับประทานยาแก้ปวด รวมถึงใช้สมุนไพร เช่น ว่านหางจระเข้ทา เพื่อลดอาการแสบร้อน และอย่านำมือไปสัมผัสดวงตา ให้ล้างมือและดวงตาด้วยน้ำสะอาด
- หากเคี้ยวแต่ไม่ได้กลืนลงไป ให้รีบบ้วนปากด้วยน้ำสะอาด อาจรับประทานยาร่วมด้วยเพื่อบรรเทาอาการ
- หากรับประทานเข้าไป ให้ทำความสะอาดช่องปากด้วยน้ำเย็น และดื่มนมตาม จากนั้นให้รีบไปพบแพทย์
แม้ว่าอาการพิษที่เกิดจากต้นสาวน้อยประแป้งจะพบได้ไม่บ่อยนักแต่ต้นสาวน้อยประแป้งจัดเป็นพืชที่หาง่ายและขึ้นอยู่ทั่วไป โอกาสที่จะเกิดการสัมผัสยางหรือรับประทานพืชต้นนี้เข้าไปโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์อาจเกิดขึ้นได้ ดังนั้นก่อนปลูกเราจึงควรทำความรู้จักต้นสาวน้อยประแป้งให้ดีก่อนและระมัดระวังถึงอันตรายของต้นไม้ดังกล่าวกันด้วยนะคะ
เรียบเรียงโดย แพทย์หญิงปิยะดา ทิพรังกร
